Günəş işığının təsirlərinin birbaşa hiss olunduğu yay ayları dəriyə qulluğa ən çox diqqət yetirilməli olan dövrdür.
Dəniz, hovuz, günəş, isti hava... nə qədər cəlbedici səslənsə də, bütün bu amillər dəri sağlamlığı üçün risklər yaradır. Xüsusilə uşaqlar, açıq dərili insanlar, dəri xəstəlikləri olanlar və çoxlu xalları olanlar bu dövrdə daha diqqətli olmalıdırlar.
Bir neçə sadə qaydaya əməl etməklə, zərərli təsirləri minimuma endirmək mümkündür.
Bəs yayda sağlam dəri üçün nə etmək lazımdır? Dəriyə qulluq zamanı hansı amillərə xüsusi diqqət yetirilməlidir?
Medicina.az xəbər verir ki, dermatoloq Prof. Dr. Başak Yalçın bu barədə ən çox maraq doğuran məsələlərdən danışıb.
“Dənizdən və ya hovuzdan çıxdıqdan sonra bədənimiz nəm qalmamalıdır. Çünki bədənimizdə, xüsusən də ayaqlarda göbələk infeksiyaları baş verə bilər. Hovuzdan bakterial və ya viral infeksiyalar keçə bilər. Çox rütubətli olduqda bu bakteriya və infeksiyalar üçün uyğun yaşayış şəraiti yaranır. Ona görə də dənizdən və ya hovuzdan çıxanda duş qəbul edib yaxşıca qurulanmalıyıq”, - dermatoloq bildirib.
Onun sözlərinə görə, yayda yağ tərkibli nəmləndiricilərdən daha yüngül su tərkibli məhsullara keçmək lazımdır: "Bu, həm bədənimiz, həm də üzümüz üçün belə olmalıdır".
Yay ayları həm də tərləmənin ən yüksək olduğu dövrdür. Bu səbəblə bədən gigiyenasını təmin etmək üçün daha çox duş alınması lazım olduğunu vurğulayan professor qeyd edib ki, tərləmədən sonra bədəndə səpgi yarana, infeksiyalara meyllilik arta bilər.
Günəşin zərərli təsirlərindən qorunmaq üçün nələr edilməsi lazım olduğunu izah edən Prof. Dr. Yalçın bildirib:
“Yayda çölə çıxarkən ultrabənövşəyi göstəriciyə diqqət yetirməliyik. Bu göstərici çox yüksək olarsa, mümkünsə çölə çıxmamalı və ya tədbirimizi artırmalıyıq. Mümkün qədər kölgədə qalmalıyıq. Çölə çıxanda şlyapa, günəş eynəkləri, uzunqol və açıq rəngli paltarlar geyinməliyik, çünki onlar bizi günəşdən daha yaxşı qoruyur”.
Professor vurğulayıb ki, günəşdən qoruyucu kremlər yayda dərini günəşdən qorumağın ən təsirli yollarından biridir:
“Günəş işığının təsirinin güclü olduğu dövrlərdə bu qoruyucular hər iki saatdan bir yenidən tətbiq edilməlidir. Dənizdən və ya hovuzdan çıxdıqdan dərhal sonra da yenilənməlidir. Günəşdən qoruyucu məhsulların seçimi şüurlu şəkildə edilməlidir. Qoruyucular həm ultrabənövşəyi A, həm də ultrabənövşəyi B xüsusiyyətlərinə malik olmalıdır. Ultrabənövşəyi B əsasən dəri xərçəngi və yanıqlarla, ultrabənövşəyi A isə dərinin qocalması ilə mübarizə aparır. Ona görə də hər ikisini ehtiva edən günəş kremi seçməliyik. Digər vacib məqam isə odur ki, hava buludlu olduğu üçün günəş kremindən istifadə etməməyə üstünlük verənlər ola bilər. Bu tamamilə yanlışdır. Çünki ultrabənövşəyi A buludlardan təsirlənmir. O, dünyaya həmişə eyni miqdarda gəlir, ona görə də diqqətli olmalıyıq".
Professor yay ayları üçün makiyaj tövsiyələri də verib.
“İsti havalarda tətbiq olunan makiyaj da dəriyə mənfi təsir göstərə bilər. Təbii ki, qorunmaq üçün makiyajdan uzaq durmaq lazım deyil. Bir neçə sadə tədbir görməklə makiyajın zərərli təsirlərindən xilas olmaq mümkündür. Makiyajda məsamələri mümkün qədər az bağlayan məhsullardan istifadə edilməlidir. Məsamələrimizi tıxayan tonal kremlərdən uzaq durmalıyıq. Çünki yayda dəri buna dözə bilmir. Ona görə də makiyaj məhsullarında bir az daha az örtücü olanlardan istifadə etmək faydalı olardı. Bir qayda olaraq, mütləq makiyajı təmizləyib sonra yatmaq lazımdır”, - deyə dermatoloq qeyd edib.
Həkim bildirib ki, insanlar uşaqlıq dövründə həyatları boyu məruz qaldıqları ultrabənövşəyi şüaların 80 faizinə məruz qalırlar:
“Bu, uşaqlarımızı çox yaxşı qorumaq lazım olduğunu göstərir. Çünki uşaqlıq dövründə yol verilən yanlışlar əslində yetkinlik və ya qocalıqda dəri xərçənglərinin yaranmasına səbəb olur. Uşaqlıqda həddindən artıq günəşə məruz qalan və bir dəfə dərinin soyulacağı dərəcədə yanan insanlarda dəri xərçəngi riski digər insanlara nisbətən 50 faiz artır”.
Həkim ani temperatur dəyişikliyinin də dəriyə mənfi təsir göstərdiyini diqqətə çatdırıb:
“Yay aylarında çöldəki isti havanı içəridəki kondisionerli mühitlər əvəz edir. Bu, bütün bədən kimi dəriyə də təsir edir. “Rosacea” problemi olanlar ani temperatur dəyişikliklərindən daha çox təsirlənirlər. Bu insanlar xəstəliklərin alovlanmasının qarşısını almaq üçün xüsusilə günəşdən və ani temperatur dəyişikliklərindən çəkinməlidirlər”.
Aysel