Uşaqda tənbəllik – Hipodinamiya xəstəlikdir
- 2023.08.01 17:13
- 1770 Baxış
Uşaqlarda və yeniyetmələrdə fiziki hərəkətin olmaması səbəbindən yaşlı insanlar üçün xarakterik olan ciddi sağlamlıq problemlərinin artması müşahidə olunur.
“Medicina” xəbər verir ki, Rusiyanın tibb elmləri namizədi Aleksandr Yuryeviç Şişoninin sözlərinə görə, uşaqlıq və yeniyetməlik dövründə fiziki fəaliyyət vacibdir. Çünki ürək-damar və əzələ-skelet sistemlərinin vəziyyətinə, maddələr mübadiləsinə müsbət təsir göstərir. Fiziki fəaliyyətin yeniyetmələrin koqnitiv inkişafına müsbət təsir etdiyini təsdiqləyən çoxlu araşdırmalar var.
“Hərəkətsizlik bir çox xəstəliklərin səbəbidir. Bu xüsusilə ürək-damar, tənəffüs sistemləri və mədə-bağırsaq traktına aiddir. Uzun müddətli oturma ilə nəfəs daha az dərinləşir, maddələr mübadiləsi azalır, aşağı ətraflarda qan durğunluğu başlayır.
Bu, beyin fəaliyyətinin azalmasına səbəb olur: yaddaş zəifləyir, diqqət azalır, zehni əməliyyatların vaxtı uzanır və hərəkətlərin koordinasiyası pozulur. Bundan əlavə, əzələlərzəifləyir və əyrilik başlayır ki, bu da bütün orqanizmin geniş miqyaslı nasazlığına səbəb olur.
Həm xarici, həm də Rusiya alimləri tərəfindən aparılan ciddi araşdırmalara görə, oturaq həyat tərzi hipokineziyaya çevrilir və bu xroniki xəstəliklərin inkişafı üçün risk faktorudur. Oturaq həyat tərzi keçirən yeniyetmələrdə tez-tez vegetativ distoniya var ki, bu da fiziki, emosional və intellektual stressə qarşı müqavimətin azalmasına səbəb olur.
Anemiya da fiziki aktiv yeniyetmələrə nisbətən 3 dəfə çox rast gəlinir. Yeniyetmələrin 17,9%-də qan təzyiqinin yüksəlməsi qeydə alınıb. Bundan əlavə, endokrin sistem xəstəlikləri, mədə-bağırsaq traktının xəstəlikləri, ürək-damar xəstəlikləri tez-tez rast gəlinir. Nəticədə biz hipertonik xəstələrin və diabet xəstələrinin bütöv bir nəslini yetişdirə bilərik. Koqnitiv qabiliyyətlərin azalması ilə bağlı ümumiyyətlə susuram.
Zamanla, fiziki hərəkətsizlik səbəbindən sümük və əzələ kütləsi azalır, oynaqlar və onurğa əziyyət çəkir. Məktəbdə və evdə masa arxasında monoton bir vəziyyətdə uzun müddət qalmaq və ya əlinizdə bir gadjet ilə narahat mövqe duruşun pozulmasına, əyilməyə və onurğanın deformasiyasına səbəb ola bilər.
Onurğa arteriyaları vasitəsilə qan axınının pozulması səbəbindən beynin qidalanması pisləşir və buna görə də beynin daxil olan informasiya axınını qavraması, emal etməsi və ötürməsi çətinləşir.
Boyun fəqərələrindən keçən onurğa arteriyalarının sıxılması səbəbindən bu 60 milyard neyronun qidalanmamasıdır. Bu fakt bu sahədə qan axınındakı dəyişikliklərlə bağlı çoxsaylı müşahidələrimlə təsdiqlənir”.
Günay Quluzadə
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
