Hipokalsemiya qan zərdabında kalsiumun səviyyəsinin normadan aşağı düşdüyü patoloji vəziyyətdir.
Bu element orqanizmdə mühüm rol oynayır, sümük, əzələ və sinir toxumalarının sağlamlığına və funksional fəaliyyətinə təsir göstərir, ürək ritmini saxlayır və qanın laxtalanmasında iştirak edir.
Kalsium səviyyəsinin azalması qıcolmalara, əzalarda uyuşmalara, yorğunluğun artmasına, depressiyaya və ürək xəstəliklərinə səbəb ola bilər.
Buna görə hipokalsemiyanı vaxtında diaqnoz etmək və müalicə etmək vacibdir.
“Medicina” xəbər verir ki, Elektrolitlər üçün biokimyəvi qan testində dəyişikliklər qeydə alındıqda hipokalsemiya təsdiqlənmiş hesab olunur.
Bundan əlavə, kalsitonin və prokalsitonin, osteokalsin, D vitamini, paratiroid hormonu, qələvi fosfataz səviyyəsinin diaqnostikası və sidikdə kalsiumun aşkarlanması məlumatlandırıcı ola bilər.
Eləcə də qarın boşluğunun MRT kontrastlı mədəaltı vəzinin MRT-si Paratiroid vəzlərinin ultrasəsi, böyrəklərin ultrasəsi EKQ – Elektrokardioqrafiya, laboratoriya müayinələrinin nəticələrindən asılı olaraq əlavə instrumental diaqnostika təyin edilir.
Kontrastdan istifadə edərək qarın boşluğunun MRT müayinəsi həkimə böyrəklərin vəziyyətini və onların funksiyasını qiymətləndirməyə imkan verəcəkdir.
Kontrastsız MRT orqanların anatomik təbiətini, onların bütövlüyünü, ölçüsünü, formasını və toxumasını qiymətləndirməyə imkan verəcəkdir. Bu tədqiqat böyrəklərin, mədəaltı vəzinin, paratiroid bezlərinin patologiyasına şübhə olduqda təyin edilir.
Elektrokardioqrafiya və Holter monitorinqi ürəyin işində mümkün pozğunluqları, mədəcik və atrial aritmiyaları və qısa müddətli ürək dayanmasını müəyyən etmək üçün lazımdır.
Mənşəyinə görə, hipokalsemiya birincili və ikincili ola bilər.
Birincili kalsium çatışmazlığı qidadan qeyri-kafi kalsium qəbulu ilə əlaqələndirilir, bu da davamlı kalsium çatışmazlığına səbəb olur; ikincili kalsium çatışmazlığı müxtəlif xəstəliklərin nəticəsidir.
Onun meydana gəlməsinə görə ikincili hipokalsemiya aşağıdakılarla əlaqələndirilə bilər:
hipoparatiroidizm və psevdohipoparatireoz;
kalsium, maqnezium və fosfor mübadiləsinin pozulması;
paratiroid hormonunun funksional fəaliyyətinin azalması;
D qrupunun vitaminlərinin avitaminozu (D2 və D3);
kalsitoninin həddindən artıq ifrazı;
böyrək xəstəlikləri (amilodoz, böyrək çatışmazlığı);
kalsium metabolizmasına təsir edən dərmanların qəbulu;
D vitamini çatışmazlığı hipokalsemiyanın başqa bir ümumi səbəbidir. Fakt budur ki, D vitamini kalsiumun udulması və assimilyasiyası üçün lazımdır və onun çatışmazlığı udma üçün mövcud olan makronutrientin miqdarına təsir göstərir.
Aygün Musayeva