Qalxanvari vəz düyün yaranan ən həssas orqandır, burda aşkarlanan hər düyün də zob deyil.
“Medicina” xəbər verir ki, endokrinoloq Kseniya Merkulova qalxanabənzər vəzi düyünlərinin yaranma səbəbləri, müalicə üsulları və qarşısının alınması haqqında danışıb.
“Qalxanvari vəz, trioid mödülü palpasiya və ya ultrasəs ilə aşkar edilə bilən böyümələrin ümumi adıdır. Düyün xoşxassəli (məsələn, kist) və ya bədxassəli (xərçəng) ola bilər.
Niyə düyünlər yaranır:
Yod çatışmazlığı. Yod çatışmazlığı tiroid hüceyrələrinin böyüməsinin tənzimlənməsini pozur. Bu, düyünlərin meydana gəlməsinə səbəb olan tirositlərin (tiroid hüceyrələri) nəzarətsiz yayılmasına səbəb olur.
Pis vərdişlər və ekologiya. Siqaret çəkmək və pis ekoloji şərait də rol oynaya bilər.
Düyünlərin inkişafına cins, yaş, irsiyyət və müəyyən dərmanların istifadəsi təsir göstərir.
Bəs əgər bir düyün aşkarlandısa, nə etməli?
Bir düyün aşkar edilərsə, diaqnoz üçün endokrinoloqa müraciət etmək vacibdir.
İlk addım TSH (tiroid stimullaşdırıcı hormon) testi olacaq. Lazım gələrsə, həkim əlavə testlər təyin edəcək, məsələn, T3, T4 və antikor testləri.
Bədxassəli şişlərin istisna edilməsi.
Bu məqsədlə, EU-TIRADS sistemindən istifadə edərək düyünlərin qiymətləndirilməsi, limfa düyünlərinin tədqiqi və kalsitoninin (medullar xərçənginin markeri) analizi aparılır. Həkim həmçinin xərçəng risklərini qiymətləndirmək üçün anamnez toplayacaq.
Orqan sıxılmalarını yoxlayın. Xəstəni sorğu-sual edərək və ultrasəs müayinəsi apararaq, düyünün nəfəs borusu və ya özofagusa təzyiq nəticəsində tənəffüs və ya udma problemlərinə səbəb olub-olmadığını müəyyən etmək olar.
Daha sonra həkim diaqnozdan asılı olaraq müalicəni təyin edir və ya zəruri hallarda sizi əlavə müayinəyə göndərir.
Onkoloji prosesdən şübhə varsa, biopsiya olunur.
Aygün Musayeva