Nevroz – Tipləri və əlamətləri

2023.06.12 12:49
3146 Baxış

Qıcıqlanma, göz yaşı, artan narahatlıq, güc çatışmazlığı hissi, yorğunluq, baş ağrısı - bu və bir çox digər xoşagəlməz təzahürlər müasir dünyada nevroz kimi pozğunluğun xəbərçisi ola bilər.

“Medicina” xəbər verir ki, nevrozun əsas səbəbləri uzun müddətli stresli vəziyyət və ya ağır psixotravmadır. Həyatın yüksək tempi, çoxlu məlumat və ciddi tələbləri olan müasir dünyada insanın yeni şəraitə uyğunlaşması getdikcə çətinləşir.

Daimi gərginlik, imkanların zirvəsində işləmək sinir sistemini zəiflədir, bioloji ritmlərin pozulmasına səbəb olur, insan sözün əsl mənasında sinir böhranı astanasında qalır. Belə bir vəziyyətdə stress nevrozun müxtəlif formalarının inkişafına təkan yaradır.

Tibbdə nevroz aşağıdakı tiplərə bölünür;

- Nevrasteniya ən çox yayılmış formadır. Eyni zamanda emosional və əqli tükənmənin artması, fəaliyyətin pisləşməsi, yuxunun pozulması, əsəbilik, cinsi funksiyanın azalması və s. qeyd olunur. Bu nevroz növü daha çox böyüklərdə rast gəlinir.

- Obsessif nevroz. Obsesif düşüncələr, qorxular (fobiyalar), hərəkətlər ilə müşayiət olunur. Buna misal olaraq, klostrofobiya (qapalı məkan qorxusu) və ya onun əksi olan agorafobiya (açıq məkan qorxusu) ola bilər. Çox vaxt pozğunluğun bu forması xroniki nevroza çevrilir.

- İsterik nevroz (isteriya). Bu pozğunluq forması əsasən açıq isterik (nümayiş etdirici) xarakter əlamətləri olan şəxslərdə baş verir. Həmçinin, bu tip nevrozlar tez-tez yeniyetmələrdə müşahidə olunur. Histerik nevrozun simptomları müxtəlif somatik xəstəliklərin təzahürlərini birləşdirə bilər.

- Hipokondriakal nevroz - insanın fiziki sağlamlığı ilə bağlı artan narahatlığı, sağalmaz ciddi bir xəstəliklə xəstələnmək qorxusudur.

Aşağıdakı simptomlar nevrozun bütün növləri üçün xarakterikdir:

vegetativ -üzün solğunluğu, ürək döyüntüsü, hava çatışmazlığı hissi və s;

emosional - qıcıqlanma, göz yaşı, toxunma və s.;

somatik - sürünmə, yorğunluq hissi, bədənin müxtəlif yerlərində ağrı və s.;

nevroloji - yuxusuzluq və ya əksinə, yuxululuq, depressiya və ya əksinə, həddindən artıq həyəcanlı vəziyyət, asteniya.

Günay Quluzadə