Kəllədaxili təzyiq nədir? – Qəfil ölümə səbəb olan patologiyanın əlamətləri
- 2019.07.12 17:18
- 85428 Baxış
Kəllədaxili təzyiq deyəndə çoxu elə başa düşür ki, bu yalnız körpələrdə,uşaqlarda olur, doğuluşdan kəllədə baş verən sıxılma, damar patologiyası kimi başa düşür. İndi müasir pediatriyada da körpələrdə kəllədaxili təzyiq diaqnozunu qəbul etmir və başqa patologiya diaqnozu qoyurlar.
Kəllə daxili təzyiq (KDT) – dünyada yüz minlərlə insanın, yəni böyük yaşlı qadın və kişilərin əziyyət çəkdiyi çox təhlükəli bir vəziyyətdir.
Medicina.az bu xəstəliyin əlamətlərini təqdim edir.
Kəllə daxili təzyiq – onurğa beyin mayesinin kəllə qutusuna axını, dövrünün pozulmasıdır.
Kəllə qutusunda çox sayda sinir hüceyrələri ilə yanaşı beyinin 10% ni tutan onurğabeyin mayesi də olur. Bu maye likvor adlanır. Likvorun bir hissəsi beynin yumşaq sahəsi və hörümcəkvari qatında dövr edir.
Likvorun funksiyası beyin toxumasını kəllə travması zamanı qorumaq, maye-elektrolit balansını sabitləşdirmək və beyinin ixrac etdiyi toksin və maddələri kənarlaşdırmaqdır.
Beyində bu mayenin miqdarı normada olmalıdır. Likvor 1 həftə ərzində tam yenilənir. Əgər likvor miqdarı çox olarsa kəllədaxilində basqı, təzyiq artır.
Normada orta yaşlı insan üçün kəllədaxili təzyiq 3-15 mm rtut olmalıdır. Uşaqlarda bu rəqəm bir az aşağı olmalıdır.
Normanı bir neçə sütun aşdıqda, bu artıq kəllədaxili təzyiq deməkdir.
Kəllədaxili təzyiq 300 mm/rt. aşdıqda baş beyin toxumaları geridönməz formada zədələnir və xəstə ölə də bilir.
Ona görə hər bir insan kəllədaxili təzyiq adlı pozulmanın olmasını, öz kəlləsində təzyiqin normasını bilməli, lazım gəldikdə onu yoxlatmalı, əlamətlərə diqqət yetirməli. KDT-ni çox vaxt yüksək təzyiq, miqren, baş ağrısı ilə səhv salırlar
Fərqləndirmək üçün əlamətlər:
-Davamlı baş ağrıları
-Görmədə pozulma,dumanlı ğörmə
-Baş hərlənməsi
-Dağınıqlıq
-Yaddaş pozulması
-Yuxululuq
-Təzyiqin oynaması
-Ürəkbulanma, qusma
-Yorğunluq, halsızlıq
-Tərləmə
-Titrəmə
-Tənəffüs pozulması
-Kürəkdə və sinədə ağrı
-Depressiya, əsəb
-Əzələlərin iflici
Əgər siz də tez –tez və ya ara-sıra bu simptomların bir neçəsi təkrarlanırsa, siz təzyiq, baş ağrısı, ürək ağrısı deyib keçməyin, kəllədaxili təzyiqdən də şübhələnin. Çünki simptomlar o qədər oxşardır ki, həkimləri belə çaşdıra bilər.
Adətən KDT zamanı ağrı bütün başı lokalizasiya edir, miqrendəki kimi birtərəfli olmur. Səhər və axşamlar olur. Başı sağa-sola çevirəndə, öskürəndə, asqıranda, qışqıranda daha da kəskinləşir. Ağrıkəsici atanda təsir etmir.
Bu xəstələrdə gözlərlə bağlı problemlər çox olur, göz həkimi isə səbəbi tapa bilmir. Bəzən göz alması formasını dəyişir, üzərində şişkinlik, altında göyərmələr görünür.
Kəllədaxili təzyiq qısa müddətli və ya uzun müddətli qalxa bilər. Stress, həyəcan zamanı da artır.
Hansı həkimə getməli
Bu problem üçün nevroloq, neyrocərraha müraciət olunur. KTD evdə və ya hər hansı aparatla ölçülmür. Bunun üçün xüsusi çətin avadanlıq və həkim lazımdır.Əslində kəllədaxili təzyiqi aşkarlamaq üçün likvordan punksiya ilə maye götürmək lazımdır. Bu isə çox təhlükəli və çətindir. Eləcə də onurğa veyindən likvor çəkilə bilər. Bu metod o halda tətbiq olunur ki, xəstə letal sonluğa gedə bilər və ya infeksion səbəb var.
Qalan hallarda diaqnostika üçün başın:
-Ultrasəs müayinəsi
-Dopller
-MRT və KT-si olunur
Vacib müayinə instrumenti ensefaloqrafoyadır. Bu müayinə beynin müxtəlif sahələrində aktivliyi təyin edir.
Eləcə də oftalmoloq göz dibinə baxmalıdır. Orda da təzyiq yüksəlmiş olur.
Kimlərdə kəllədaxili təzyiq yüksəlir:
-baş beyin travması alanlar, qəzalarda
-Piylənmə, diabet
-Yüksək təzyiqi olanlar
-Hipertireoz
-Böyrəküstü vəzilərin funksiyası pozulanlar
-Ostexondroz
-Abses, kistlər
-qurdlar
-Qan damar pozğunluğu olanlar
Müalicəsi
Dərman, fizioterapiya və əməliyyat yolu ilədir. Ağır hallarda əməliyyatla şuntlama aparılır, xüsusi borucuq qoyularaq, artıq onurğa mayesi beyin mədəciklərindən çəkilir.
Bu xəstələr sidikqovucu qəbul etməli, eləcə də az maye qəbul etməlidirlər. Günə 1,5 litrdən artıq maye olmaz. Kaliy və maqniylə zəngin qidalar yeməli, duzu azaltmalıdırlar.
Üzgüçülük, idman, boyun hərəkətləri, masaj yaxşı təsir edir.
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
Beyin tezyiqim var onun mualicesini isdiyirem
YUKSEK TEZİYQ. DAYANMADAN BAS AGRİSİ. .GETMEDİYİM HEKİM YOXDU. YAXSİ HEKİM AXTARİRAM
Men de travmadan sonra teziq var ve bu hallarin her biri mende movcudur.
basimda tez tez agrilar olur
Menim basim cox pis ağrıyır yaxsi hekim axtariram müalice edirem
Menim tramadan sonra basim pis agriyir beynimde yoxlatdirmisam teziq var lakin yaxsi hekim axtariram meni sagaltsin