Psixoloqların fikrincə, hər kəsin həyatında çıxılmaz vəziyyətlər olur. Bunu normal hal kimi qəbul etmək lazımdır.
Bəzən elə olur ki, insan ciddi düşünməyə başlayır - mən düzgün yaşayırammı? Hansı əlamətlər sizə dəyişiklik vaxtının gəldiyini xəbər verir?
“Medicina” xəbər verir ki, psixoloq Tatyana Klişina “ mən düzgün yaşayıram?” sualının cavabını verməyə çalışıb.
Uşaqlıqdan cəmiyyət və sistem insanda “yaxşı və pis”, “doğru və yanlış” qaydalarını qoyub, xoşbəxt gələcək vəd edir. Bu, xüsusilə postsovet məkanında özünü büruzə verir.
Psixoloq Tatyana Klişina əlavə etdi ki, insanlar öz hərəkətlərini və düşüncələrini müəyyən bir paradiqma ilə əlaqələndirərək xoşbəxt həyat axtarmağa davam edirlər. Bu səhv deyilmi? Cavabı öz halınız vasitəsilə içəridə axtarmaq lazımdır.
Hər şeyin səhv getdiyini necə başa düşmək olar?
İlk növbədə bədənimiz və əhvalımız həyatın əlverişsiz istiqamətə çevrildiyini göstərir. Bəlkə də siz hələ şüurlu şəkildə bunu başa düşmürsünüz və ya psixoloji müdafiə formalarından biri işə yaraya bilər. amma orqanizm artıq hər şeyi başa düşür.
Mən nədən danışıram?
Anksiyete hücumları, çaxnaşma hücumları, yuxusuzluq, bir növ ağrı (mövcud xəstəliklərlə əlaqəli deyil) ilə qarşılaşma. Əhval-ruhiyyə baxımından da pisə doğru dəyişikliklər var. Siz əsəbiləşirsiniz, qəzəblənirsiz, enerji səviyyəniz aşağı düşə bilər.
Bəlkə bu müvəqqəti apatiyadır?
Müvəqqəti apatiya müəyyən bir səbəblə bağlıdır. Onun mənşəyi az-çox aydındır. Müəyyən situasiyalarda özünü göstərir və vəziyyət dəyişəndə tez unudulur. Çox vaxt mənzərənin dəyişməsi və ya proqnozlaşdırıcı amillərin yox olması ilə öz-özünə keçə bilər. Ümumiyyətlə həyatdan narazı olanda vəziyyət başqa cür olur.
Həyatdan narazı olanda insan “belə bir həyat məni niyə seçdi”, “həyat mənə həmişə haqsızlıq edir”, “mənimlə həmişə belədir” və s. ifadələr işlədir.
Bəzən isə xırda problemlər zamanı insan fərqli bir ifadə işlədir: “bizdə həmişə belə olur”, “bu məndən çox enerji alır” .
Eyni vəziyyətin müxtəlif insanlarda fərqli miqyaslı problemlərə səbəb ola bilməsi mümkündür. Sadəcə kimsə problemi həll etməkdə çətinlik çəkir. Kimsə üçün vəziyyət mövcud problemləri canlandırır və vəziyyəti daha da ağırlaşdırır.
Dəyişiklik vaxtının gəldiyini göstərən əlamətlər hansılardır?
- Siz dərin narazılıq, küt qıcıqlanma, xroniki yorğunluq hissi yaşayırsınız, - Xarakterik xüsusiyyət, 20-ci əsrdə təsvir olunan həftəsonu sindromudur. Adətən həftə sonları və ya bayramlarda gündəlik təlaşdan çıxanda həyatınızdan dərin narazılıq, həyata və özünüzə qarşı qəzəb hissi yaşayırsınız.
Əhvalın dəyişməsi, tez-tez qıcıqlanma və ya qəzəb, yuxusuzluq, çaxnaşma hücumları, apatiya və laqeydlik də həyatın sizin üçün qətiyyən qeyri-qənaətbəxş olduğuna işarə ola bilər. Ümumiyyətlə, davranışınız bu barədə aydın siqnallar verəcəkdir.
Dəyişikliyə haradan başlamaq lazımdır?
“NECƏ” dəyişmək variantlarını axtarmağa başlamamaq vacibdir və bu ikinci mərhələdir.
Başlamaq üçün sadəcə olaraq, dəyişmək istədiyiniz məqamları sadalayın, şüurunuzu strukturlaşdırın və həll yollarını tapmaq üçün beynin xüsusiyyətlərini incələyin. Üstəlik, hər şeyi sadalamaq lazımdır - həm qlobal, həm də kiçik. İş və ya tərəfdaşları dəyişdirməkdən tutmuş, pis diş pastası və narahat başmaqlardan qurtulmağa qədər.
Günay Quliyeva