Bir çox xəstə onkoloji diaqnoz haqqında öyrəndikdən sonra bu sualı özlərinə verdiyini etiraf edir. Xərçəng həmişə birdən-birə peyda olan xəstəlikdir. Bu diaqnozu görən xəstələr ilk anda ağrı və inciklik, gələcək qorxusu, bütün digər hisslərə kölgə sala bilən psixoloji durum yaşayırlar.
“Medicina” xəbər verir ki, bu günə qədər, çoxillik tədqiqatların nəticələrinə görə, stress faktorlarının şişlərin əmələ gəlməsi ilə əlaqəsi təsdiqlənməmişdir.
Bu gün həkimlər və elm adamları xərçəngin hüceyrə genomunun zədələnməsi ilə əlaqəli kompleks sistemli xəstəlik olduğunu təkrarlamaqdan yorulmurlar. Əgər xəstəlik həqiqətən də "əsəblərdən" olsaydı, xərçəngi onkoloqlar deyil, psixoloqlar uğurla müalicə edərdilər.
LISOD psixoloqu Yanina Dzyuba bu barədə belə deyib
:
“Bəlkə, amma çox, çox dolayı yolla psixi vəziyyət buna səbəb ola bilər. Məsələn, bir insan kəskin və ya xroniki stress altında olduqda, müəyyən davranışlar göstərməyə başlaya bilər: az yatmaq və istirahət etmək, passiv olmaq, hər zaman uzanmaq və çox az hərəkət etmək; və ya əksinə, istirahət və yaxşı yuxu haqqında unudaraq işə getmək; daha pis yeyə bilər (ac, az yemək və ya müxtəlif fast food yemək), siqaret və alkoqoldan sui-istifadə (son ikisi xərçəngin inkişafında tanınmış amillərdir). Bütün bunlar sonda yeni və ya xroniki xəstəliklərin kəskinləşməsinə səbəb ola bilər ki, bu da öz növbəsində onkoloji prosesin inkişafı üçün əsas ola bilər. Ancaq stressin özü deyil!”
Eyni zamanda, xərçəngin inkişafında virusların təsiri kimi sübut edilmiş digər amillər də var. Xüsusilə, insan papillomavirusunun iki növü, 16-cı və 18-ci, bütün uşaqlıq boynu xərçəngi və uşaqlıq boynunun xərçəngdən əvvəlki patoloji vəziyyətlərinin 70% -nə səbəb olur. Bundan əlavə, məlum risk faktorları siqaret, alkoqoldan sui-istifadə, çox bişmiş və yağlı qidalar və s.
Günay Quliyeva