“Elə hər 37 dərəcə hərarəti olanın çağırışına gedə bilmərik” - Baş həkim
- 2021.04.08 09:32
- 8390 Baxış
Bakı Şəhər Təcili və Təxirəsalınmaz Tibbi Yardım Stansiyasının (BŞTTTYS) baş həkimi Rauf Nağıyevin modern.az-a müsahibə verib.
Medicina.az həmin müsahibəni təqdim edir:
- Doktor, son vaxtlar təcili yardımla bağlı çoxsaylı şikayətlər var. Xüsusilə pandemiya dövründə hərarəti olan vətəndaşlar termometr 38-i göstərməyincə onlardan COVID-19 testinin götürülmədiyini bildirirlər. Hətta bu məsələ ilə bağlı həkimlər tərəfindən də sosial şəbəkələrdə müzakirələr aparılır.
- Yazılar, danışırlar, bəs təcili yardımın görməli işi kimdən tələb edək biz? Qeyd olunanlar ilkin səhiyyə xidmətlərinin funksiyalarına daxildir. Biz ağır hallarla məşğuluq. Adından da göründüyü kimi, təcili tibbi yardım göstəririk.
- Bəs COVID-li xəstələrin bu müraciəti ağır hal deyil?
- Təcili yardım yaxma götürəcək, onun daşınmasını təmin edib laboratoriyaya çatdıracaqsa, bəs vəzifə borcunu nə vaxt yerinə yetirəcək? Səhiyyədə vəzifə bölgüsü var. İlkin səhiyyə xidmətlərində məntəqələr yaradılıb. Sahə həkimləri var, hansı ki, indi ailə həkimləridirlər. Bir də var təcili yardım. Biz vəzifə funksiyalarını çaşdırmamalıyıq. Kimsə bunu bilmir və bu tələbi qoyursa, o demək deyil ki, onun tələbi qanundur. Adından da göründüyü kimi, təcili yardım təcili hallar - infarkt, boğulma, nəqliyyat qəzaları, zəhərlənmələr və s. də çağırılmalıdır. Ümumən sağlam insanın hərarəti bir az qalxıbsa, panikaya düşmək, ona hansısa dərmanlar vermək lazım deyil. Hərarət bədənin cavab reaksiyasıdır, bədəndə hərarət varsa, bu, mübarizə deməkdir. Çox da yüksək olmayan hərarətli xəstəyə dava-dərman edəndə, əksinə biz onun immunitetini aşağı salırıq, bədənin müqavimətini söndürürük.
- Ümumiyyətlə təcili tibbi yardım tərəfindən gün ərzində COVID-19 şübhəsi olan neçə ağır xəstədən yaxma götürülür?
- Təkcə dünən zəruri hallarla bağlı 800 nəfərdən koronavirusla bağlı yaxma götürmüşük. Məsələ burasındadır ki, bəzi həkimlər gizli şəkildə evdə müalicə ilə məşğuldurlar. Müalicə yazır, xəstəni də öyrədilər ki, təcili tibbi yardım çağır yaxma götürsün, görək nəticə necədir... Bu təcili yardımdan sui-istifadə etməkdir. Nəzərə alın ki, təcili yardımın COVID-lə bağlı çağırışına 3 saat vaxt sərf olunur. Briqada çağırış yerinə gedir, yaxma götürür, ona ştrix kod vurub laboratoriyaya təhvil verir. Yaxud ağır COVID-li xəstəni xəstəxanaya yerləşdirməyin özü də 3 saat çəkir. Çağırışa gedir, boş xəstəxana tapıb onu yerləşdirir, daha sonra avtomobilin dezinfeksiyası, əməkdaşların geyimlərini dəyişməsi, bunların hamısı üçün vaxt sərf olnunur. Əslində ağır xəstədən sonra avtomobil 2 saat havalandırılmaldır, amma bizim gözləməyə vaxtımız yoxdur. Gün ərzində Bakıda 2500-ə qədər çağırış gəlir. Fiziki olaraq 139 briqada bunu çatdırmaldır.
- Rauf doktor, təcili tibbi yardımın çağırışa gecikməsi halları da olur. Gecikmələr məhz çağırışların çoxluğu ilə bağlıdır, yoxsa başqa səbəblər var?
- Dediyim kimi, çağırışlar çoxdur. Gecikmələr də olur. Biz bunu inkar etmirik. Müraciətlər çox olanda onları çeşidləyirik. Elə hər “37 dərəcə hərarətim var, tez ol gəl”, “çağırdığım an qapımda olmalısan” düşüncəsilə çağırış verənə gedə bilmərik. Kimsə bu cür halla bağlı təcili yardımı məşğul edirsə, özü vətəndaş olaraq, əməlini qiymətləndirməlidir. Axı təcili yardıma ehtiyacı olmayan birinin çağırışına getməklə, daha ağır xəstətənin çağırışına gecikirik. Burada söhbət insan həyatından gedir. Hərarət 37-ə qalxan kimi aləm qarışır bir-birinə. Ağır hal deyilsə, sahə həkiminə müraciət edin.
- Yeri gəlmişkən, bu kimi şikayətlər elə daha çox həkimlər tərəfindən ictimailəşdirilir...
- Məlumatım var. Əgər hansısa xəstə hərarəti 38-ə çatmadığı halda, təcili tibbi yardım çağırıbsa, digər ağır xəstənin haqqına girmiş olub. Digər tərəfdən diaqnoz məqsədilə təcili tibbi yardım çağırılması harada görülüb? Axı analiz götürmək təcili tibbi yardımın vəzifə borcu deyil. Çox güman ki, bu ittihamla çıxış edənlər təcili tibbi yardımın mahiyyətini anlamıralar. Və bunu başa düşməyən həkimlər də insanları yanlış yönləndirirlər. Həmin həkimlərin hamısı gizli şəkildə evlərdə COVID-li xəstələrin müalicəsilə məşğuldurlar. Yaşlı, şəkər xəstəsi olan, infarkt keçirən, qəzaya düşən çağırışları qoyub, mən necə 37 hərarəti olan xəstədən yaxma götürməyə gedim? Əgər vətəndaşların koronavirusla şübhəsi varsa, ağırlaşma halı yoxdursa, sahə üzrə polikliniklara müraciət etsinlər. Nədənsə bizim bəzi vətəndaşlar evdən çıxmaq, poliklinikaya getmək istəmir, ən rahat və sadə yolu seçir: “Zəng edim təcili tibbi yardım gəlsin. Gəlsin zəhmət çəksin, borcudur yaxma götürsün”. Bəli, borcumuzdur, amma ağır hallar üçün. Hansısa müayinəyə diaqnoz qoymaq üçün yox. Bu, birbaşa təcili tibbi yardımın funksiyası deyil.
- Bəs gün ərzində birqadalarınız neçə ağırlaşmış COVID-19 xəstəsinin çağırışına gedir, yaxud xəstəxanalara yerləşdirilməsini təmin edirlər?
- Təkcə dünən Bakı üzrə 208 COVID-li xəstəni ağır halda xəstəxanlara yerləşdirmişik. Onların bir hissəsi evdə, şəxsi həkimlər tərəfindən aparılan müalicələr nəticəsindəki ağırlaşanlardır. Ölüm vəziyyətinə gətirib çıxarandan sonra təcili tibbi yardım çağırırlar. Biriqadalar girir evə, təsəvvür edin, oksigen, sistem, klinikalar açırlar evlərdə. Yoluxma barədə ərazi üzrə polikliniklarda məlumat olanda, gizlin şəkildə evlərdə müalicələrə başlamayanda, onlar xəstə ilə maraqlanır. Ağırlaşma halları olarsa, polikliniklardan bizə müraciət daxil olur ki, bu ünvanda ağırlaşma əlamətləri olan COVID-li xəstə var, onu xəstəxanaya yerləşdirin. Ayrı-ayrı həkimlərin müalicəsini alırlar, ağırlaşandan, nəticəsi olmayandan sonra günahkar təcili yardım olur. Əslində bir çağırış ən geci 1 saata icra edilməlidir. Amma bəzən 3 saatadək çəkir. Çünki birqada tərəfindən xəstəyə ilkin yardım göstərilir, vəziyyətdən çıxarılır. Daha sonra boş yer tapılıb xəstəxanaya yerləşdirilir. Həmin briqada avtomobil, geyim dezinfeksiya edildikdən sonra stansiyaya qayıtmalıdır. Normativlərə görə, COVID-li xəstəni daşıyan briqada 2 saat çağırışa getməməlidir. 139 briqada və 2500 çağırış. Sizcə bunların hamısını icra etməyə fiziki güc çatarmı? Nəzərə alın ki, təcili tibbi yardım bütün gücünü səfərbər edib - əməkdaşlarımız kursa getmir, məzuniyyətə getmir, təqaüdçülərin bir hissəsilə müqavilə bağlamışıq. Maksimum şəkildə daxili imkanlardan istifadə edirik ki, üzərimizə düşəni icra edə bilək.
- Əgər çatışmazlıq varsa, niyə briqadaların sayının artırılması ilə bağlı məsələ qaldırmırsınız?
- Hər müəssisənin öz büdcəsi var. İndiki büdcə ilə briqadaları artırmaq mümkün deyil. Heç kimin qayda-qanunu pozmaq ixtiyarı yoxdur. Regionlarda əhalinin sayı azdır. Ölkə əhalisinin böyük hissəsi Bakıda cəmləşib. Rəsmi olaraq, paytaxtda 2 milyon 300 min nəfər yaşayır. İş üçün gələnlər, məcburi köçkünlər, tələbələri də nəzərə alanda, Bakıdakı əhalinin sayı 5 milyonu keçir. Belə olan halda təcili tibbi yardıma güc düşür. Buna görə Səhiyyə Nazirliyi vəzifə bölgüsü apardı. Yüngül xəstələr ərazi üzrə polikliniklar tərəfindən, ağır xəstələr təcili tibbi yardım tərəfindən idarə olunmalıdır. Bu effektli işləyir. Amma kiminsə əhalini yanlış yönəndirən fikri o demək deyil ki, səhiyyə işləmir.
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
Allah tecili yardimda isleyen butun sexsi heyywtin canin saq elesin
Təcili yardımın işi məlum məsələdir ki həmişə ağır olub.Həm ağır,həmşərəfli,həm məsuliyyətli.Son zamanlar məlum məsələlərlə əlaqədar,yəni həm cəbhə bölgələrindəki vəziyyət,hələdə bütün dünyanı narahat edən covid 19 la mübarizə.Çox böyük yük təcili yardımın üzərinə düşüb həmişə.Bütün xalqımıza bəllidir ki hər hansı hadisə baş verərsə öndə təcili yardım xidməti olub həmişə.Sağ olsun Təcili yardım,Rauf Nağıyev başda olmaqla bütün 103 xidməti,stansiyaların müdirləri,çağırış həkimləri,feldşer,sanitar və sürücü heyəti.Məncə insanları da qınamaq olmaz,çünki təcili yardıma olan inam bəzən elə həddə çatır ki insanlar onlara aid olmayan müayinə yardımı,məsləhəti məhz onlardan almaq istəyir.Hamıya gizli deyilki tibb heyəti təcili yardımda dincəlmədən,nəfəs belə dərmədən çalışır.Çağırış verərkən ailə xəstənin vəziyyətini dəyərləndirməli,xüsusi hallarda müraciət etməlidir məncə.Yenə təcili yardıma səbr,dözüm,uğurlar arzu edirik.
Rauf müəllim Sizə və rəhbərlik etdiyiniz kollektivə səbr, can saqlamlıģí və bu çətin işinizdə uģurlar arzulayıram. Nə yaxşį ki sizlər varsınız.
Salam .Mən bütün təcili yardim heyyətinə salam deyirəm . Mən bu mövzuya toxunmaqda məqsədim bəzi məqamlari yada salmaq istəyirəm.Hansi ki Rauf müəllim demək istəməyib .Mən deyəcəm.Burda əsas işiqlanan təcili yardim temperatur yuxari deyilsə götürmürük.Bəs niyə poliklinikalar götürmür xəstə yaxma otaqina gəlir .şəxsən mən demişəm , soruşublar tem. var demişəm yox deyir klinika götürür.Bəs niyə xəstə əlavə xərcə salinir .Niyə poliklinika baş həkimlərdən soruşurmulur.kecək əsas məsələyə.caqirişlar niyə gecikir və ya yaxma götürülmür.Mən sizə bəzi məqamlari deyəəm hansi li onu təcili yardim həkimdən başqa hec kim görmür.bu dövrlərdə pandemiya ilə baqli caqirişlar coxalib. Caqiriş : temperatur xəstə boqulur.Təcili caqiriş həkimə ötürülür. Ünvana catirsan qapi kod gözləməlisən kimsə gəlsin qapi acilir qslxirsan qspini döyürsən acan yox .həyəcan ay allah görəsən bir şey olmayib kiindi siz deyin belə təcili yardim gözləyirlər? xəbərdarliq vərəqələrdə də qey edilir ki, həkimi imkan daxilində qarşilayin.bəzən elə olur ki ,ünvan verir filənkasin maqazini ya zibilliyin yani ,biz başa düşürük ünvan bilməmək ayib iş döyül axi, axi tez plmasi ücün həkimi qarşilamaq lazim. Nəhayət evə daxil olursan tələsik icəri daxil olursan xəstə kim.Qapini acan xanim: Xəstə mənəm müalicə edən həkim bildirdi ki, təcili yardim caqir aparat var barmaqina qoysun yoxlasin.Siz deyin bu həkimdə vicdan var.Axi o həkimdi ,bizim işimizin ləngiməsi.Tem.ölcülür normal ,ürək döyünmə 75 təzyiq 110/70 boqulma müşahidə edilmir tənəffüs normal.Hələ əlavə evdəkilər təzyiqini və tem ölcdürür hətta qonşu belə daxil olub həkim elə gəlmiziniz mənim də təzyiqimi ölcün indi gəl ölcmə görüm.Siz belə evə girin və bu necə deyərlər adi caqirişin vaxtini hesablayin.Qonşu qonşu ilə sözü cəp gəlir təcili yardım , tem.ölcmək təzyiq ölcmək ücün caqirişlar.Bizim işimiz xəstələrə yardim etməkdir.Təcili yardim caqirib yata bilmirəm yuxum gəlmir .Hətta elə olub ki ,uşaqini qorxutmaq ücün təcili yardim caqirirlar.Buna Rauf müəllim nə etsin.Hamimiz bilirik ki bütün maşinlar izləmə cihazlari qoşulub kənara cixma hallari olmur .hətta xəstənin evində olanda yaziq böyük həkimlər evi yiqib deyirlər həkim cixdi.coxlu əbəblər və faktlar yüzlərlədir.2ci böyük səbəb.Xəstə evindən saturasiya görə yer alinir Böyük həkimlərimiz buna uyqun yer verilir .xəstə hazirlaşir qospitala 30 və 40 dəg.kecdi.Xəstəxanaya yaxinlaşirsan ,saturasiya düşəcək bizlik deyil. Xəstə oksigen altinda başqa yerə ,gedirsən aydindi nəqədər vaxt kecib :saturasiya düşüb bizlik deyil .Ancaq yandan maşinlar(təcili yardim) icəri daxil olur .gecə saat 3 Rsuf müəllimə zəng edilir adam yuxudan durmalidir,hansiki poliklinika baş həkimlər və başqalari mişil-mişil yatir .Uzun uzun zənglər yer axtarişi nəhsyət xəstə gəbul olunur .Saq ol Rauf müəllim yoxsa köhnə növbədən coxa bilməyəcəkdim. Buna Rauf müəllim nə etsin necə eləsin. Sonra infarkt kecirmiş xəstə xəstəxanadan imtina edir,məcbursan xəstəyə vaxtindan artiq nəzarət etməyə ,sizcə xəstə niyə xəstəxanaya getmək istəmir? Buna cavab axtarmaq lazim.Bu bizim ən yarali yerimizdi. Bax bu sadalanan 100səbəbdən bir azi.Mən bu səbəbdən Rauf müəllimə səbr can saqliqi müfəffəqiyyat arzulayiram Bu sayta da cox saq olsun Məncə biz deyənləri aydinlaşdirsa səbəblər bəlli olacaq sizədə uqurlar
Salam .Bürün təcili yardim heyyətini salamlayiram.Mən şəxsən bu niyə yaziblar yox.Öz fikirlərimi və niyə belə hallar olur , necə yaranir .Həmişə döyüş insana uzaqdan adan gəlir.Rauf müəllimin dediyi sözlərin altinda