Duzlu yemək istəyinin səbəbi – Ciddi problem ola bilər
- 2025.04.26 07:35
- 172 Baxış
Duzlu yeməklərə can atmaq orqanizmdə ciddi problemlərin əlaməti ola bilər.
“Medicina” xəbər verir ki, qastroenteroloq Yekaterina Kaşux hansı sağlamlıq problemlərinin duzlu qidalara həvəs yaratdığını açıqlayıb.
"Xörək duzunun kimyəvi adı natrium xloriddir (NaCl). Bədənin su-duz balansını, sinir sisteminin və əzələlərin fəaliyyətini qorumaq üçün natriuma ehtiyacı var.
Bununla belə, duzun həddindən artıq istehlakı - gündə 5 q-dan çox - hipertoniya, böyrək xəstəliyi və ürək-damar xəstəlikləri riskini artırır”.
Qastroenteroloqun sözlərinə görə, duzlu qidalara ehtiyacın artmasının səbəblərini fizioloji və psixoloji ola bilər. Fizioloji amillərə, məsələn, susuzlaşma daxildir.
Maye çatışmazlığı olduqda, bədən elektrolitləri itirir və su balansını bərpa etməyə çalışır. Dehidrasiya tez-tez intensiv məşqdən sonra və isti havada, insan çox tərlədikdə və tərlə elektrolitləri itirdikdə, həmçinin spirtdən sui-istifadə edildikdə baş verir.
"Problem böyrəklərin və adrenalin vəzlərinin işləmə xüsusiyyətləri ilə bağlı ola bilər. Məsələn, adrenal çatışmazlıqda (Addison xəstəliyi) adrenal hormonlar azaldılmış konsentrasiyalarda istehsal olunur. Natrium və kalium səviyyəsini tənzimləyən hormon olan aldosteronun çatışmazlığı var.
Çox vaxt sidikdə həddindən artıq ifraz olunan natrium itkisi səbəbindən duza güclü ehtiyac yaranır. Böyrəküstü vəzi çatışmazlığının simptomlarına yorğunluq, aşağı qan təzyiqi və dərinin qaralması daxildir”.
Həkim aydınlaşdırıb ki, bəzi böyrək problemləri də dad üstünlüklərinin dəyişməsinə səbəb ola bilər. Məsələn, nadir genetik xəstəlik Bartter sindromunda böyrəklər natrium və kalium saxlaya bilmir.
Bu, xroniki elektrolit çatışmazlığına və duzlu yeməklər yemək istəyinə səbəb olur.
Bəzən qadınlarda menstrual dövrünün müəyyən mərhələlərində və hamiləlik zamanı duzlu qidalara xüsusi həvəs yaranır. Bu, adətən normaldır və hormonal dəyişikliklərlə, hamiləlik halında isə dövran edən qanın həcminin artması ilə əlaqədardır.
Duzlu qidaları həddindən artıq yeməyin psixoloji səbəbləri arasında stress, xroniki yorğunluq, yuxu olmaması və bəzən sadəcə cansıxıcılıq var. Stress hormonu olan kortizol su-duz mübadiləsinə təsir edir, duzlu qidalar isə müvəqqəti olaraq dopamin ifrazını stimullaşdıraraq rahatlıq hissi yaradır.
Duzlu qidalara olan həvəs zəiflik, başgicəllənmə və ya şişkinliklə müşayiət olunursa, böyrəküstü vəzi xəstəliklərini, böyrək xəstəliyini və ya mineral çatışmazlığını istisna etmək vacibdir. Natrium, kalium, kortizol və aldosteron üçün qan testləri anormallıqları müəyyən etməyə kömək edə bilər.
Hazır qidaları - kolbasa, sosiska, pendir, qəlyanaltı və sousları istehlak edərkən diqqətli olmaq vacibdir: onların tərkibində çox vaxt gizli duz olur.
Aygün Musayeva
Ən Çox Oxunanlar
Yeni Xəbərlər
