Həftəsonlarını gözləyib, gecə də, gündüz də doyunca yatmaq istəyənlər çoxdur. Amma çox yatmaq cana həqiqətən bu qədər faydalıdırmı?
“Medicina” xəbər verir ki, istəyin öz qədəri, norması olmalıdır. Bu, yuxuya da aiddir.
Kifayət qədər yatmaq lazım olduğunu bilirik. Lakin həddindən artıq yatmaqla diabet, ürək xəstəliyi və ölüm riskinin artması da daxil olmaqla bir çox sağlamlıq problemləri ilə üzləşə bilərik.
Lazım olan yuxu miqdarı həyat boyu dəyişir. Bu, yaşınızdan və fəaliyyətinizdən, həmçinin ümumi sağlamlığınızdan və vərdişlərinizdən asılıdır. Stress və ya xəstəlik dövrlərində özünüzü daha yorğun hiss edə bilərsiniz və bu halda çox yatmaq normaldır.
Kifayət qədər yuxu olmadığı kimi, çox yatmaq da xroniki xəstəlik riskini artırır. Burada həddindən artıq yuxu ilə bağlı bəzi tibbi problemlər var.
Diabet. Tədqiqatlar göstərir ki, hər gecə çox yatmaq və ya kifayət qədər yatmaq diabetin inkişaf riskini artırır.
Piylənmə. Həddindən artıq yuxu və yuxusuzluq böyüklərdə gələcək çəki artımı riskinin artması ilə əlaqələndirilir.
Baş ağrısı. Bəzi insanlar üçün həddindən artıq yuxu baş ağrısına səbəb ola bilər.
Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, çox yuxu beyində müəyyən bioloji aktiv kimyəvi maddələrə, o cümlədən serotoninə təsir göstərir.
Bel ağrısı. Həkimlər bel ağrısından əziyyət çəkən insanlara deyirdi ki, uzanıb dincəlsinlər, amma o günlər geridə qalıb. Mütəxəssislər indi müəyyən bir fəaliyyət səviyyəsini saxlamağın sağlamlıq üçün faydalarını vurğulayırlar. Buna görə də çox yatmamağı məsləhət görürlər.
Depressiya. Yuxusuzluq çox yatmaqdan daha çox depressiya ilə əlaqəli olsa da, depressiyadan əziyyət çəkən insanların təxminən 15%-i çox yatır. Bu da öz növbəsində onların depressiyasını daha da artıra bilər.
Ürək xəstəliyi. Bununla bağlı ABŞ- da aparılan tədqiqatında təxminən 72.000 qadın iştirak edib. Bu araşdırmanın məlumatlarının diqqətlə təhlili göstərir ki, gecə 9-11 saat arasında yatan qadınlarda səkkiz saat yatan qadınlara nisbətən işemiya ürək xəstəliyinə tutulma ehtimalı 38% daha çoxdur.
Ölüm halları. Çoxsaylı araşdırmalar göstərir ki, gecə 9 saat və ya daha çox saat yatan insanların ölüm nisbəti gecə yeddi-səkkiz saat yatanlara nisbətən əhəmiyyətli dərəcədə yüksəkdir.
Alimlər həm də onu müəyyən ediblər ki, depressiya və aşağı sosial-iqtisadi vəziyyət də daha çox yatmağa meyilliliklə əlaqəlidir.
Aynurə Məmmədova